Bệnh thán thư là bệnh gây hại quan trọng nhất trên thanh long, bệnh gây tổn thất lớn đến năng suất và phẩm chất của nông sản, đặc biệt là trên cây mang trái vào mùa mưa bão. Bệnh tấn công lên thân, cành, nụ hoa và cả trên trái ở các giai đoạn khác nhau và đặc biệt nhiễm nặng nhất là giai đoạn sau thu hoạch.
Nguyên nhân gây bệnh thán thư:
Do nấm Colletotrichum gloeosporioides gây ra, tấn công chủ yếu trên cành, đọt, nụ hoa, hoa và trái. Mầm bệnh thường tồn tại trong xác bã thực vật có sẵn trong vườn hoặc trên cành, nhánh, trái thanh long đã bị nhiễm bệnh.
Nấm bệnh lan truyền qua gió, nước, côn trùng và con người trong quá trình chăm sóc, quản lí vườn. Bệnh dễ phát triển và lây lan nhanh chóng trong điều kiện thời tiết mưa nhiều, ẩm độ và nhiệt độ không khí cũng như đất cao. Bệnh phát triển sẽ gây hại nghiêm trọng đặc biệt là trong giai đoạn ra hoa, ra trái sắp thu hoạch và sau khi thu hoạch.
Triệu chứng của bệnh thán thư:
Bệnh thán thư gây hại cả trên cành, hoa, nụ và trái thanh long nhiều nhất là vfo mùa mưa với các biểu hiện sau:
Trên cành: thân cành sẽ thối mềm có màu vàng sáng sau đó chuyển dần sang màu nâu, vết thối thường sẽ bắt đầu từ phần ngọn hoặc ngay mắt (gai) của cành thanh long sau đó đi vào bên trong phần thịt cành và lõi cành.
Hình 1: Bệnh gây hại trên cành
Trên hoa: vết bệnh xuất hiện đầu tiên có dấu hiệu là những chấm nhỏ li ti màu đen, lớn lên xung quanh có quầng màu vàng làm cho hoa khô và rụng đi làm giảm đáng kể số lượng trái về sau đối với những vườn bị nhiễm bệnh nặng.
Hình 2: Bệnh gây hại trên nụ Hình 3: Bệnh gây hại trên hoa
Trên trái: ở điều kiện ngoài đồng ruộng bệnh ít khi tấn công lên trên trái, tuy nhiên mầm bệnh hiện diện trên vỏ trái lúc còn xanh đến giai đoạn trái lớn sắp thu hoạch hoặc đã thu hoạch và tồn trữ, bệnh xuất hiện và phát triển với những đốm nhỏ ban đầu màu vàng sau đó lớn dần lên và chuyển sang màu nâu đen.
Hình 4: Bệnh gây hại trên trái
Quy trình quản lí bệnh tổng hợp thán thư trên cây thanh long:
Để giảm bớt những thiệt hại do bệnh thán thư gây ra trên cây thanh long chú ý cần chăm sóc và quả lí vườn thật tốt đặc biệt vào mùa mưa ở các giai đoạn cho trái và sau thu hoạch.
Các biện pháp phòng trị và quản lí bệnh thán thư trên cây thanh long gồm có các giai đoạn sau:
Giai đoạn 1: Sau thu hoạch:
Cây thanh long sau khi thu hoạch nên cắt bỏ, thu gom và tiêu huỷ những cành nhiễm sâu bệnh, cành tiếp xúc với bề mặt đất đất để hạn chế nấm bệnh từ đất, trái bị bệnh,…và sau đó phun các thuốc trừ bệnh gốc đồng như: Coc 85, Norshield, Champion,…để tiêu diệt các mầm bệnh đã và đang hiện diện trong vườn hay để sát trùng các vết thương do tỉa cành, cắt trái để lại.
Hình 5: Norshield 86.2WG Hình 6: Coc 85
Bón vôi cho toàn bộ vườn thanh long với liều lượng khoảng 1-2kg/ trụ.
Bón phân và chăm sóc cây theo quy trình kỹ thuật canh tác đã được địa phương khuyến cáo.
Lưu ý: nên bón nhiều phân hữu cơ đã hoai mục kết hợp với nấm đối kháng Trichoderma vừa giúp phân hủy chất hữu cơ nhanh đồng thời chúng có khả năng diệt cả mầm bệnh hiện diện trên xác bã thực vật và trong đất trồng.
Giai đoạn 2: Ra nụ hoa
Trước hoặc sau khi cành có nụ hoa, có thể phun ngừa bệnh thán thư bằng thuốc gốc đồng hoặc gốc Propineb kết hợp với thuốc trừ bọ trĩ (bù lạch) (Abamectin, Imidacloprid, …) vì chính giai đoạn này nụ bông thanh long rất dễ mẫn cảm với bệnh thán thư cũng như bọ trĩ.
Sau khi hoa nở 2-4 ngày, nên áp dụng biện pháp rút râu cũng hạn chế được bệnh phát triển và lây lan.
Giai đoạn 3: Sau khi đậu trái – trước thu hoạch:
Sau khi nụ hoa đã thụ phấn và hình thành trái, nên phun thuốc trừ bệnh gốc Propineb, Defenoconazole, Azoxystrobin hoặc các thuốc trừ bệnh thán thư có tính lưu dẫn khác kết hợp với thuốc trừ sâu (bọ trĩ) khoảng 2- 3 lần.
Có thể phun chất kích kháng gốc Salicylic acid (Bion, Exin, Sông Lam) 15 ngày trước khi thu hoạch nhằm tạo tính kháng cho cây. Tương tự, nếu sử dụng biện pháp bao trái sau khi phun thuốc lần cuối (14 -15 ngày trước khi thu hoạch) thì góp phần hạn chế bệnh thán thư ở giai đoạn sau thu hoạch.
Giai đoạn 4: Sau thu hoạch (áp dụng cho thương lái thu mua, sơ chế và đóng gói):
Sau khi thu hoạch tiến hành xử lý nước nóng trái thanh long, ở nhiệt độ 53oC trong 10 phút không làm tổn thương trái và giảm thiểu đáng kể mầm bệnh sau thu hoạch.
Khi thu hoạch thấy có vết bệnh xuất trên trái phải loại ngay, không nên để tồn trữ chung với những trái khác để tránh sự lây lan.
ĐỂ BIẾT THÊM THÔNG TIN CHI TIẾT XIN VUI LÒNG LIÊN HỆ: 0969.64.73.79